KNVM

• Nov 19, 2014, 10:39:39 AM

H5N1, H5N8, H7N7: Dit moet je weten over de vogelgriep

Vandaag worden in Hekendorp 150 duizend kippen geruimd die besmet zijn met het H5N8-virus, een zeer besmettelijke variant van de vogelgriep. Het is zeer waarschijnlijk dat er een verband is met eerdere uitbraken in het noordoosten van Engeland en in Duitsland. Waar komt die vogelgriep eigenlijk vandaan? Is het de schuld van de bio-industrie? En hoe gevaarlijk is het virus voor mensen? Vijf vragen.

Van de vogelgriep bestaan veel verschillende varianten, van mildere laag-pathogene virussen tot gevaarlijkere hoog-pathogene vormen. Van klassieke vogelpest is sprake wanneer veel vogels tegelijkertijd besmet raken met een gevaarlijke variant en doodgaan. Het specifieke virus in Hekendorp, genaamd H5N8, is hoog-pathogeen en zeer besmettelijk voor vogels. Het blijft zich genetisch veranderen en werd voor het eerst gesignaleerd in China, in 2010.

Hoe verspreid vogelgriep zich?

Volgens de Rijksoverheid kunnen vogels op verschillende manieren vogelgriep oplopen: via direct contact tussen vogels, via besmet materiaal zoals voer, kratten, transportmiddelen, schoenen of kleding die in contact zijn geweest met het virus en via stof uit een besmette stal (die door de lucht wordt verspreid). Het griepvirus kan Nederland binnenkomen door import van levende vogels, eieren en eiproducten, pluimveevlees en pluimveeproducten en via reizigers. Ook verspreiding via trekvogels vormt een risico.

Is het de schuld van de bio-industrie?

Het simpele antwoord is nee, zegt Ron Fouchier, viroloog bij het Erasmus MC. 'In China, waar dit specifieke virus vandaan komt, is de pluimveesector juist heel kleinschalig. Boeren hebben vaak een stuk of 60 á 70 eenden die tussen de rijstvelden scharrelen, meer niet.' Maar doordat ze eenden buiten laten lopen en foerageren, verspreid het virus zich wel alle kanten uit, zegt Fouchier. 'De manier van boeren in China is dus zeker van invloed, maar niet op de manier die veel mensen denken.'

Het is ook weer niet zo dat de bio-industrie helemaal geen rol speelt, zegt Fouchier. 'De manier waarop we in Nederland pluimvee houden, zo massaal in zulke grote ruimtes, zorgt er wel voor dat er steeds zoveel dieren tegelijk moeten sneuvelen. Hoe groter de stal, hoe meer kippen je moet ruimen. In dit geval zijn dat er 150 duizend.'

Hoe komt H5N8 vanuit China hier terecht?

Volgens Fouchier verspreidde het virus zich na China naar Korea en Japan. Hoe het in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk terecht komt is volgens de viroloog nog onduidelijk. 'Er is geen duidelijke vogeltrek, of vaste route van daar naar hier. Er moet ergens op het oostelijk halfrond nog een gebied zijn waar het virus rondwaart, een tussenstation onderweg, waar we nog niet vanaf weten.'

Hoe gevaarlijk is het voor mensen?

Het vogelgriepvirus kan naast vogels ook zoogdieren en mensen besmetten, al gebeurt dat niet vaak. Fouchier: 'Een besmetting kan zich openbaren als een oogontsteking, maar ook luchtwegklachten kunnen voorkomen, van een simpele verkoudheid tot een longonsteking.' Na besmetting kan het bij mensen 7 tot 10 dagen duren voor ze daadwerkelijk ziek worden. De zwaarste symptomen houden zeker 5 dagen aan. Het is volgens deskundigen mogelijk dat het vogelgriepvirus muteert met een menselijk griepvirus. Als dat gebeurt, ontstaat een gevaarlijkere variant.

De laatste keer dat er in Nederland een hoog-pathogene variant werd vastgesteld was in 2003. Toen werden op 1349 pluimveehouderijen kippen, kalkoenen en eenden gedood. In totaal zijn 30,7 miljoen landbouw- en hobbydieren geruimd. 19 mensen die bij het doden van de zieke dieren waren betrokken, raakten besmet met het virus, één dierenarts overleed. In China kostte een dodelijke variant van het virus in 2013 aan zeker veertig mensen het leven.

www.volkskrant.nl/binnenland/h5n1-h5n8-h7n7-dit-moet-je-weten-over-de-vogelgriep~a3792185/